Kościół w Żabowie skrywa arcydzieło!
Michał Dębowski, szczeciński historyk sztuki na co dzień pracujący w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Szczecinie, przekonany jest że po wielomiesięcznych badaniach udało mu się ustalić autorstwo tajemniczego obrazu przechowywanego w kościele p.w. św. Jana Chrzciciela w Żabowie koło Pyrzyc.
Analiza stylistyczna zabytku nie pozostawia wątpliwości, że obraz jest autentycznym dziełem jednego z najwybitniejszych przedstawicieli malarstwa barokowego w środkowej europie – Petra Jana Brandla (1668-1735), popularnie zwanego „czeskim Rubensem”. Malarz ten pracował dla najważniejszych przedstawicieli czeskiej arystokracji (Czerninowie, Sternbergowie, Sporkowie, Lażańscy i inni) oraz licznych odbiorców kościelnych (biskupi prascy, zakony benedyktynów i cystersów).
Porównanie obrazu z kościoła w Żabowie z zachowanymi kompozycjami Brandla przedstawiającymi Chrzest Chrystusa, bezspornie wskazują, że mamy do czynienia z dojrzałym dziełem mistrza, które można datować na lata ok. 1718-1728. Pierwsza znana dotychczas kompozycja Petra Jana Brandla przedstawiająca Chrzest Chrystusa powstała na zlecenie hrabiny Marii Gabrieli Lażanskiej dla ołtarza głównego w kościele dziekańskim w Manětinie w latach 1716-1717, drugi obraz został zamówiony przez kapitułę katedry praskiej w 1722 r. i do dziś zdobi wnętrze najważniejszej czeskiej świątyni – katedry p.w. św. Wita w Pradze. Obraz żabowski wyróżnia się przy tym monumentalnością kompozycji, głębszymi kontrastami światłocieniowymi, budującymi pełną napięcia i teatralnego efektu wymowę zobrazowanej sceny biblijnej.
Te niezaprzeczalne wartości obrazu z kościoła w Żabowie pozwalają zaliczyć dzieło do jednych z najwybitniejszych realizacji malarskich w twórczości czeskiego malarza. Tym bardziej zaskakuje fakt, iż obraz do dziś pozostaje całkowicie nieznany badaczom sztuki nowożytnej. Ponadto nie są znane i zidentyfikowane materiały źródłowe, z którymi można by powiązać obraz. Fakt zachowania się w skromnej zachodniopomorskiej świątyni tak znamienitego arcydzieła malarstwa barokowego, którego nie powstydziłaby się żadna licząca się galeria dawnych mistrzów, zakrawa na miarę sensacji.
Niestety na tym etapie nie udało się ustalić pochodzenia obrazu oraz jego fundatora. Istnieją pewne przesłanki, że dzieło mogło zostać przeniesione z miejscowego pałacu, korty został doszczętnie zniszczony w lecie 1945 r.
Odkrycie to z pewnością wzbudzi ogromne zainteresowanie zarówno badaczy czeskich jak również polskich historyków sztuki zajmujących się badaniem czeskiego i śląskiego malarstwa barokowego. Wstępna, entuzjastyczną opinie na temat odkrycia wyraziła już jedna z największych specjalistek zajmujących się badaniem czeskiego malarstwa barokowego – Pani Andrea Rousová, kustosz Galerii Narodowej w Pradze.
Przypisanie obrazowi znacznej wartości artystycznej szczęśliwie zbiegło się z montażem w kościele profesjonalnego systemu alarmowego. Ze względu na stan płótna, który wskazuje na trudną historię zabytku, niezbędne jest przeprowadzenie w najbliższym czasie profesjonalnych badań oraz prac konserwatorskich, które pozwolą w pełni na przywrócenie świetności jednemu z najbardziej wartościowych dzieł sztuki sakralnej na Pomorzu Zachodnim.
Brandl tworzył głównie monumentalne obrazy religijne zachowane do dziś w wielu kościach Pragi i innych znamienitych świątyniach, rozsianych po całych Czechach. Dzięki swojemu hulaszczemu trybowi życia (porzucił żonę z trójką dzieci, uchylał się od płacenia alimentów, kilkukrotnie przebywał w więzieniu, nie stronił od alkoholu i notorycznie miał długi), ale jeszcze bardziej dzięki sile swojego talentu, do dzisiaj uchodzi za synonim genialnego artysty, nieprzystosowanego do otaczającej do rzeczywistości, ale tworzącego wielką sztukę, zdolną unieśmiertelniać i przezwyciężać cielesną kondycję człowieka.
Obraz zostanie zaprezentowany przez Michała Dębowskiego podczas otwartego wykładu, który odbędzie się w kościele w Żabowie, o godz. 17.00, 25 października 2013 r. Na prezentację zaprasza miejscowa Parafia oraz Szczeciński Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Dla wszystkich chętnych organizatorzy zapewniają bezpłatny transport w obie strony z Dworca Autobusowego PKS w Szczecnie.
Opis do zdjęć: 1-3 obraz z Pragi z autorem odkrycia, 4-odkryty obraz w Żabowie – wszystkie załączona zdjęcia z archiwum prywatnego autora
reklama
a ja wiem kto obraz zamówił!
I zastanawia dlaczego zrobiono z tego sensację dziś, skoro sprawa czeskiego jakoby twórcy obrazu z Żabowa znana mi jest od 22 lat (od rozmowy z Dębowskim w 1992 r.) Kwestia opisywana w czasopiśmie niem8ieckim w 1995 r.
..jak to u nas…temat zastepczy…
jaki „temat zastępczy”. Co niby miałby zastąpić? Czyżby „dobra wiadomość to zła wiadomość”?
no no, takie dzieło 😉 zobaczymy, ile dni od napisania, że obraz może być coś wart, niespodziewanie zniknie … witamy w Polsce 😛
„Jakoś” tak się dzieję, że gdy mamy pozytywne wieści np: „Kościół w Żabowie skrywa arcydzieło”, „Pyrzyckie Forum Kobiet w Szczecinie”, „Zbudowali tor motokrosowy” czy „Wolontariusze w SZ ZS nr2”, to komentarzy jest niewiele. A te, które pojawiają się zawierają uszczypliwości. Ale kiedy pojawi się informacja o awanturze w czasie sesji Rady Miejskiej, to wylewa się „cała żółć” internautów. Oczywiście każdy ma prawo do krytyki, ale ludzie zadbajmy o jej poziom. Zadbajmy o język,styl wypowiedzi. Niektóre z sądów mają charakter poniżenia drugiej osoby. To niedopuszczające. To forum jest chwilami jak magiel z chamstwem, niestosownością i obrazą, balansujący na granicy naruszenia dóbr osobistych. Ile w narodzie musi być agresji, skoro z taką łatwością przychodzi jednym obrażać drugich. A tu mamy jedną z ważniejszych dla gminy informacji do lat. Nie ma dziś znaczenia, że już wcześniej zauważono, iż obraz ma znamiona arcydzieła barokowego. Skoro wówczas, być może, nikt nie pomyślał jak to można z pożytkiem dla ogółu wykorzystać, to dziś jest właśnie taki moment. Co dla naszej gminy może dać nagłośnienie tej spray? Jak wylansować to pro publico bono?
i znów zachłanna łapa kleru będzie żądać kasy ,to na renowacje,ochrone malowidła itp.
A ja mam nadzieję,że ta „zachłanna ręka kleru”, jak to nazwałeś, pozyska z funduszy europejskich jakiś grosz na renowację i utrzymanie obrazu, kościoła. A do tego może właściciel kompleksu parkowego w Żabowie (gmina? powiat?) uzyskałby przy okazji pieniądze na renowacje parku. Zbudowanie ścieżek edukacyjnych. Szkoła nawiązałaby kontakt z Liceum Plastycznym w Szczecinie. Zorganizowali by plenery. Takich pomysłów można więcej tylko odrobina wyobraźni i przede wszystkim chęci. I tak małymi krokami u nas powstaną takie „Małe Przelewice”. A właściwie Nowy Żabów, który nie będzie się kojarzyć z dawnym PGR. Wzywam do współpracy Kościół i władzę świecką, dla dobra publicznego.
Jestem za renowacją parku. Par kiedyś był zadbany, posiadał ścieżki, ławki, czysty staw i porządek. Mało jest takich dużych parków jak ten.
A park już kiedyś był prawie zadbany…wycięto mu drzewa…Były takie plany p. sołtys, że oczyści , że powstaną ławeczki, chodniki…a skończyło się na czym- w tej chwili znalazł się w punkcie wyjścia
Muszę przyznać, że też jestem za renowacją Parku Pałacowego w Żabowie, którego początki sięgają przełomu XIX – XX wieku. ale przez odpowiednich ludzi konserwatorów zabytków.
znając życie to czekacie ,że sołtyska sam bez waszej pomocy i zaangażowania zajmie sie własnoreczna stolarka postawi wam ławeczki ,połozy chodniki awy łaskawie posadzicie cztery litery i jeszcze będziecie szukać pretekstu na co by tu jeszcze ponazekać i jak Piotrowskiej d..pę obrobić .
A jest co obrabiać. 🙂
Tak tak
I tu się mylisz, była grupa, która bardzo działała ale coś się stało(spytajcie się ich co) i nagle powoli zaczęli rezygnować ze współpracy a młodzież też działała i co jest dziś?
Lider Pomorza Zachodniego
II miejsce: Małgorzata Piotrowska z Żabowa k/Pyrzyc – sołtys Żabowa, założycielka Stowarzyszenia „Aktywni Zawsze”, członek Lokalnej Grupy Działania „Ziemia Pyrzycka”, prezes LZS „Goplana” Żabów i Spółdzielni Socjalnej „Aktywni Zawsze”, podejmuje liczne inicjatywy na rzecz aktywizacji zawodowej i społecznej mieszkańców wsi, organizuje warsztaty i szkolenia, inicjatorka i organizatorka spotkań okolicznościowych, imprez kulturalnych i sportowych.
Czy aby na pewno? Jestem mieszkańcem tej wsi i jakoś nie mogę sobie przypomnieć imprez tegorocznych, jakichkolwiek kiedykolwiek warsztatów i szkoleń chyba,że to wszystko było…ale dla ,,ELITY” jak to mówi p. M.P. Może się mylę!
to rusz swoje 4 d… i też coś zrób, a nie tylko narzekać potrafisz, są ludzie zaangażowani to maja szkolenia. Robi bardzo dużo i gdyby było więcej chętnych do pracy, a mniej zazdrośników to Żabów lepiej działałby od Pyrzyc! Zastanów się i do roboty…
ależ częściowo opis się zgadza: inicjatorka spotkań okolicznościowych znana w całej okolicy a co do aktywizacji zawodowej to wzór do naśladowania taka kariera zawodowa że hej tylko pozazdrościć, może powie gdzie pracowała?
Czyżby to pan M. lub MO pisał…